اتریوم (Ethereum) چیست و چرا به وجود آمد؟
در پاسخ به سوال اتریوم چیست؛ در یک کلام باید گفت این ارز یک شبکهی مبتنی بر بلاکچین است. از آنرو که بلاکچین را این روزها همه با نام بیت کوین میشناسند؛ این تصور ایجاد شده است که این توکن هم یک ارز دیجیتال است. اما این گونه نیست؛ اتریوم یک پلتفرم برای اجرای برنامههای غیر متمرکز و قراردادهای هوشمند بدون دخالت واسطهها است. در واقع بیت کوین در تلاش برای حذف واسطههای مالی بوده است؛ اما بلاکچین آن هدف خود را در غیرمتمرکز کردن همهچیز و حذف نظارتهای سلیقهای در دنیای وب قرار داده است. اگر شما هم قصد خرید Ethereum و سرمایهگذاری روی این رمزارز را دارید بهتر است در ادامه با ما همراه باشید زیرا در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد.
ارز دیجیتال اتریوم چیست؟
همانطور که گفتیم، eth یک سیستم آزاد و عمومی بر پایهی فناوری بلاکچین است که دارای مرورگر، زبان برنامهنویسی و سیستم پرداخت مخصوص به خود است. این ارز هیچ کنترل کنندهی واحد و مرکزی ندارد و هزاران سیستم کامپیوتری به صورت داوطلبانه در گوشه و کنار دنیا آن را کنترل میکنند. این کاربران نود یا گره نام دارند و امنیت شبکه نیز به عهدهی آنها است.
در این ارز خبری از ثبت دادهها بر روی یک سرور مرکزی و به صورت محرمانه نیست. تمامی اطلاعات موجود در شبکه به طور کامل میان نودها توزیع شده است و هر گره یک کپی از تمامی دادههای بلاکچین در اختیار دارد.
به طور کلی، در پاسخ به این سوال که ارز Ethereum چیست میتوان گفت شبکه به طور کامل خود مختار است و هیچ شخص، سازمان یا نهادی مدیریت و کنترل آنرا بر عهده ندارد. نحوه خرید ETH نیز پیچیدگی خاص ندارد و شما با افتتاح حساب در یک صرافی امن میتوانید این ارز را معامله کنید.
چرا Ethereum به وجود آمد؟
بعد از اینکه به این سوال پاسخ دادیم که eth چیست بهتر است در مورد علت به وجود آمدن آن نیز صحبت کنیم. در دنیای امروز، اطلاعات شخصی ما، رمزها و اطلاعات مالیمان در کامپیوتر افراد دیگر ذخیره میشود.؛ آن هم به وسیلهی سرورهایی مثل آمازون، فیس بوک و گوگل. حتی اطلاعات این مقاله هم بر روی سرورهای یک شرکت دیگر ذخیره شده است.
این شرکتها تیمهای تخصصی خودشان را در جهت ذخیره و ایمنسازی اطلاعات گسترش دادهاند و هزینههای مرتبط با زمان کار و انجام آن را میپردازند؛ لذا استفاده از این شرکت ها فوایدی بسیاری دارد.
اما همراه با این تسهیلات، معایبی نیز وجود دارد؛ همانطور که میدانیم و یاد گرفتهایم، یک هکر یا دولتها میتوانند بدون اطلاع شما به فایلهایتان دسترسی داشته باشند که مطمئناً دلخواه شما نیست. این کار را از طریق اعمال نفوذ یا حمله به یک شخص ثالث (طرف سوم) انجام میدهند و به این معناست که میتوانند اطلاعات شما را بدزدند، افشا کنند یا تغییر دهند.
برایان بهلندورف (Brian Behlendorf)، سازندهی سرور اینترنتی apache، برای اینکه این نوع طراحی را در واقع «گناه اصلی اینترنت» بنامد، یک سری اقدامات انجام داده است. بهلندورف و امثال وی این عقیده را دارند که اینترنت همیشه باید غیر متمرکز باشد.
در راستای غیر متمرکز کردن اینترنت، جهشی در تکنولوژی به نام بلاکچین روی داده است و اتریوم در ساختار همین شبکه سعی در غیرمتمرکز کردن اینترنت دارد. در حالی که بیت کوین سعی میکند سیستم بانکداری آنلاین و پرداختی را تغییر دهد، این ارز این هدف را دنبال میکند که با استفاده از بلاکچین، طرف سوم (واسطهها) را حذف کند.
طرف سوم یا همان شخص ثالث اینترنتی، همانهایی هستند که کار ذخیرهسازی اطلاعات، انتقال پول و ثبت ابزارهای مالی پیچیده را انجام میدهند. جوزف لوبین یکی از توسعه دهندگان آن گفته است:
Ethereum ایجاد شده است تا برای حل نمودن امورات زندگیمان به بانک و نهادهای مشابه دیگر احتیاج نداشته باشیم.
اتریوم و سیستمهای جهانی
به طور خلاصه، این ارز میخواهد یک کامپیوتر جهانی بشود تا بتواند مدل «مشتری-سرور» فعلی را غیر متمرکز و مردمیتر کند. با وجود این ارز، سرورها و کلودها توسط هزاران کاربر به اصطلاح گرههایی (node) که از داوطلبان از سراسر جهان تشکیل شده است، جابجا میشوند. این همان معنای یک کامپیوتر جهانی است. چشم انداز این است که بتواند چنین عملکردی را برای هر مردمی در هر جای جهان فراهم کند.
اگر یک گشت و گذار ساده در فروشگاههای فروش برنامه (application) داشته باشیم، میتوانیم تنوعی از مربعهای رنگی ببینیم که همه چیز از بانکداری تا برنامههای تناسب اندام و برنامههای پیامرسان را اراه میدهند.
این برنامهها به خود شرکت یا به یک طرف سومی نیاز دارند تا اطلاعات کارت بانکی و دیگر اطلاعات شخصی را در خود ذخیره کنند. انتخاب برنامه توسط ما نیز به وسیلهی شخص ثالثی اداره و کنترل میشود؛ دقیقا همانطور که اپل و گوگل مسئولیت برنامههای خاصی که ما بتوانیم دانلود کنیم را برعهده دارند و از آنها محافظت میکنند.
اگر تمام مسائلی که در مورد این ارز گفته شد محقق شود، کنترل اطلاعات را در این نوع خدمات به خود دارنده اطلاعات و حق و حقوق را به خود نویسنده باز میگرداند.
در این توکن هدف این است که دیگر یک نهاد مستقل کنترلی، روی نوشتههای ما وجود نداشته باشد و دیگر کسی هم نتواند برنامهای را از طرف خود به ناگاه قطع کند و نوشتههای ما را بردارد! تنها و فقط خود کاربر میتواند اطلاعات را تغییر دهد.
به معنای دیگر، هر بار که ویرایشی انجام دهیم و ذخیرهاش کنیم یا نوشتههایمان را پاک و یا اضافه کنیم، همان گرههای موجود در شبکه این تغییرات را ثبت خواهند کرد.
اتریوم از کجا آمده است؟
تاریخچه اتریوم با ویتالیک بوترین گره خورده است. در سال ۲۰۱۳ ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) وایت پیپر اتریوم، را برای دوستان خود ارسال کرد تا آنها نظرات و انتقادات خود را در رابطه با نظریهی او بیان کنند؛ اما پاسخی دریافت نکرد. او در سال ۲۰۱۴ نظریهی خود را عمومی کرد و در سال ۲۰۱۵ بلاکچین آن را راهاندازی کرد.
میهای الیسی (Mihai Alisie)،آنتونی دی لوریو (Anthony Di Iorio) و چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) در کنار ویتالیک بوترین و جوزف لوبین، بنیانگذاران این شبکه بودند. بوترین سعی کرد بلاکچین بیت کوین را ارتقا دهد و در بلاکچین خود قرارداد هوشمند بدون واسطه و برنامهها غیر متمرکز را پیاده کند. پس از مدتی نیز از رمزارز بومی «اتر»رونمایی کرد.
ویتالیک در یک از مصاحبههای خود گفت که قصد دارد با حفظ Ethereum به عنوان پلتفرم مرتبط با بلاکچین، بر مسائل فنی آن تمرکز داشته باشد و با بهبود امنیت آن آیندهای جدید برای آن بسازد.
آشنایی با ویژگیهای Ethereum
به دلیل عدم حضور شخص ثالث برای مدیریت و نظارت بر روی آن، دادههای شبکه تحت هیچ شرایطی قابل تغییر و حذف نیستند. کوچکترین تغییر در این پلتفرم باید به تایید همهی اعضای آن برسد.
توزیع اطلاعات میان تمام کاربران یا همان گرهها و عمومی بودن دادهها، امکان هر گونه سانسور و تقلب را در این سیستم از بین میبرد. به دلیل نبود سرور و نهاد مرکزی اطلاعات افراد بر روی سیستم شخصی خودشان ذخیره شده میشود. این عدم تجمیع دادهها احتمال هک شدن و سرقت اطلاعات را بسیار پایین میآورد. برای هک کردن شبکهی آن باید به کامپیوتر نیمی از نودها دسترسی داشت که هزینهی این فرایند برای هکرها بسیار بالاست و عملاً غیرممکن است.
استفاده از سیستم رمزنگاری نیز سبب افزایش میزان امنیت شبکه شده و امکان جعل و تقلب را در این بستر از بین برده است. این ارز غیرقابل توقف است، همیشه فعال میماند و این همواره آنلاین بودن نیز از ویژگیهای مهم این شبکه است.
مقایسه BTC و ETH
بسیاری از افراد تصور میکنند این توکن هم مانند بیت کوین یک ارز دیجیتال است. این دو شباهتهایی با هم دارند اما هدف و کاربردشان متفاوت است. در ادامه به برسی تفاوت بیت کوین و اتریوم و شباهتهای آنها میپردازی.
شباهتها:
- هر دوی این سیستمها بر پایهی فناوری بلاکچین و بهصورت غیر متمرکز فعالیت میکنند.
- هر دو از سیستم پرداخت همتا به همتا (p2p) برای انتقال ارز و داده استفاده میکنند.
- هر دو کوین یک شبکهی عمومی هستند که کاربران بدون نیاز به اخذ مجوز میتوانند در بستر آنها فعالیت داشته باشند.
- رمزارزها در هر دو پلتفرم بر اساس فرایند ماینینگ یا استخراج به دست میآیند.
- هر کدام بلاکچین اختصاصی خود را دارند.
- تراکنشها، معاملات و قراردادها در بستر هر دو بلاکچین بدون واسطه و هزینههای واسطهگری انجام میشوند.
- به واسطهی رمزنگاری در هر دو شبکه امنیت بسیار بالاست.
- تراکنشها در هر دو شبکه بدون توقف و برگشت ناپذیرند.
تفاوتها:
- بلاکچین اتریوم فقط یک سیستم ردیابی مالکیت رمزارز بیت کوین و یک سیستم پرداخت بیواسطهی جهانی است.
- Ethereum یک پلتفرم برای اجرای هزاران برنامه و قرارداد غیر متمرکز است.
- رمزارزی که برای تراکنشها در بستر Ethereum استفاده میشود؛ اتر نام دارد.
- ایجاد بلاک در اتریوم هر ۱۴ ثانیه یکبار است؛ این فرایند در بلاکچین بیت کوین هر ۱۰ دقیقه یکبار صورت میگیرد.
- در شبکهی بیتکوین هر ثانیه ۷ تراکنش انجام میشود؛ این در حالی است که در بستر Ethereum در هر ثانیه ۱۶ تراکنش ثبت میشود.
- به دلیل ابتدایی بودن اسکریپتها، امکان انجام قرارداد هوشمند در شبکهی بیت کوین وجود ندارد (این امکان در اتریوم وجود دارد).
- ارزش سکههای بیت کوین و اترهای Ethereum با هم تفاوت دارد.
- بیت کوین با تعداد مشخص ۲۱ میلیون عرضه میشود؛ در حالی که رمزارز اتر محدودیت عرضه ندارد.
کاربردهای اتریوم چیست؟
این توکن کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه به مهمترین آنها میپردازیم.
۱- ساخت نرمافزارهای غیرمتمرکز
برنامهنویسان و توسعهدهندگان وب میتوانند نرامافزارهای غیر متمرکز (DApp) پیادهسازی کنند. غیرمتمرکز به این معنا که اختیار برنامه و اطلاعات کاربران آن در دست هیچ فرد یا سازمانی نباشد و هیچ راهی برای سانسور دادهها در این اپلیکیشنها نیست. در اختیار شخص نبودن و نداشتن نهاد متمرکز سبب شده که اطلاعات کاربران این شبکه بر روی سرور هیچ فرد یا سازمانی ذخیره نشود و از هک شدن و سرقت اطلاعات در امان باشند.
هنگام استفاده از برنامههایی چون یوتیوب، توییتر و سایر شبکههای اجتماعی اطلاعات فردی، نوشتهها، عکسها و ویدیوهای شخصی شما بر روی سرور مرکزی آن برنامه ذخیره میشوند. در این شرایط با هر تهدید امنیتی علیه سرورهای مجموعه، اطلاعات شما نیز در خطر است.
همچنین بارها شاهد بودهاید که این برنامهها محتوایی که به مذاقشان خوش نبوده را حذف کرده یا از شما درخواست کردهاند آن را تغییر دهید. غیر متمرکز بودن اطلاعات این مشکلات را نیز برای کاربران حل خواهد کرد.
۲- اجرای قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند (Smart Contract) که در بستر بلاکچین این رمزارز انجام میشوند، در واقع یک رشته کد هستند. این کدها شامل شرایط قبل و حین قرارداد و تمام مفاد این سند و شرایط انجام آن هستند. این کدنویسیها میتوانند برای انجام برنامهریزی و تعیین چارچوب امور مختلف مانند تبادل سهام، ارز، محتوا یا هر چیز با ارزش دیگر استفاده شوند.
قراردادهای هوشمند به صورت خودکار فعالیت میکنند و پس از منعقد شدن به هیچ عنوان قابل تغییر و توقف نیستند. به عبارت دیگر، این قراردادها ضمانت اجرایی کامل و دقیق دارند. همچنین حضور هر گونه واسطه به عنوان نفر سوم در این نوع قراردادها امکانپذیر نیست. همهی نودهای شبکه نیز یک نسخه از این قرارداد را بر روی سیستم خود دریافت میکنند.این قراردادها به زبان برنامهنویسی سالیدیتی نوشته میشوند.
تصور کنید بلاکچین یک بنگاه معاملات ملکی است و شما برای اجارهی یک خانه وارد آن شدهاید. در این بنگاه فقط شما و صاحبخانه هستید و کسی برای ثبت معامله حضور ندارد. صاحبخانه با توافق شما از یک برنامهنویس میخواهد تا شرایط کامل اجرایی قرارداد را توسط کدها بر روی یک سیستم ثبت کند. در صورتی که شما نیز تمامی آن شرایط را در زمان ثبت کدها قبول داشته باشید، قرارداد به طور کامل و دقیق آغاز به کار میکند.
باید توجه داشته باشید این قرارداد تحت هیچ شرایطی و در هیچ زمانی به جز زمان تعیین شده قابل توقف نخواهد بود. همچنین هیچ یک از طرفین قرارداد بعد از شروع اجرا، قادر به ایجاد کوچکترین تغییری در این سند نیستند. هیچ هزینهای هم برای ثبت آن و انتقال پول میان شما و صاحبخانه نباید پرداخت کنید.
اتر چیست؟
اتر که به اختصار ETH نامیده میشود؛ رمزارزی است که برای پرداخت کارمزد تراکنشها در شبکه مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع، اتر سوخت شبکه محسوب میشود. از این رمزارز به منظور ایجاد انگیزه برای نودها استفاده میشود تا همچنان بهصورت داوطلبانه تراکنشها را تایید کنند، بلاک ایجاد کنند و امنیت شبکه را حفظ کنند. اتر تعداد محدودی ندارد و فقط زمان استخراج آن برای کنترل تورم مشخص میشود.
ذخیرهی رمزارز اتر هم مانند بیت کوین نیاز به کیف پول ارز دیجیتال دارد و میتوان از انواع آن برای این کار استفاده کرد. قیمت اتر مانند هر ارز دیگری با توجه به مقبولیت و تحولات شبکه و یا رویدادهای مختلف اقتصادی نوسان دارد.
روشهای استخراج
برای استخراج اتریوم ماینرها در یک فضای رقابتی برای ایجاد بلاک قرار میگیرند. آنها باید از طریق CPU سیستم خود و یا دستگاههای ماینینگ، معادلات ریاضی پیچیدهای را حل کنند و از این طریق یک بلاک جدید ایجاد کنند. ماینرها در ازای این فرآیند پاداش دریافت میکنند. پاداش در شبکه، رمزارز اتر است و در حال حاضر پاداش ایجاد هر بلاک ۲ اتر است.
این فرایند اثبات کار (Proof of work) نام دارد که قرار است برای مقیاسپذیری بیشتر (تراکنشهای سریعتر و ارزانتر) در بهروزرسانیهای تازهی بلاکچین، تبدیل به اثبات سهام (Proof of stake) شود.
هم اکنون هر ۱۴ ثانیه یکبار یک بلاک به بلاکچین آن اضافه میشود. اگر یک ماینر بتواند با سرعت بیشتری معادلات را حل کند؛ شبکه از روش سختی استخراج استفاده میکند تا زمان حل معادلات افزایش پیدا کرده و فرایند ماینینگ به روال عادی برگردد.
گس چیست؟
کارمزد تراکنشها در شبکه گس نام دارد که با اتر پرداخت میشود. میزان اتری که برای انجام معامله پرداخت میشود، گس لیمیت و هزینهای که برای گس لیمیت پرداخت میشود را گس پرایس میگویند.
اتریوم کلاسیک چیست؟
اتریوم پس از عرضه تا سال ۲۰۱۶ توانسته بود که طبق برنامههای از پیش تعیین شده خود عمل کند. اما در سال ۲۰۱۶ یک طرح به نام DAO معرفی شد که هدف خود را ایجاد انقلابی در شبکه معرفی کرد. DAO یک صندوق سرمایهگذاری غیرمتمرکز بود که توسط سرمایهگذارانش مدیریت و اداره میشد.
DAO به این صورت عمل میکرد که به خریداران، توکنهایی میدادند که با آن توکنها، در صندوق حق رای پیدا میکردند. استقبال از این طرح بسیار بیش از حد تصور بود و در همان ابتدا حدود ۱۶۸ میلیون دلار سرمایه اولیه جذب کرد.
همه چیز به خوبی پیش میرفت اما در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۶ یک هکر ناشناس از یک باگ امنیتی در کد DAO استفاده کرد و و بیش از ۵۰ میلیون دلار eth را به حساب خود انتقال داد. این اتفاق تقریبا یک فاجعه بود و اثرات منفی زیادی را با خود به همراه داشت.
اما یکی از قوانینی که در قرارداد DAO لحاظ شده بود، به توسعهدهندگان حدود یک ماه فرصت میداد تا راهحلی پیدا کنند. طبق این قانون درخواست انتقال Ethereum بعد از ۲۸ روز انجام میشد. دو راه پیش روی توسعهدهندگان بود: هارد فورک و سافت فورک
فورک یکی از اصطلاحات پر کاربرد ارزهای دیجیتال است که به زبان ساده به آپدیت یک نرم افزار گفته میشود. در واقع برنامهنویس با تغییراتی که در یک پروژه ایجاد میکند به بهبود و به روزرسانی برنامه قبلی کمک میکند، به این پدیده فورک گفته میشود. فورک در حوزه ارزهای دیجیتال زمانی اتفاق میافتد که مشکل خاصی در شبکه به وجود آمده است یا در قوانین مشکلاتی به وجود آمده است.
در ابتدا نظر روی سافت فورک eth برای رهایی از این مشکل بود اما توسعهدهندگان ثابت کردند که سافت فورک، شبکه را در خطر حملات DDoS قرار خواهد گرفت و بنابراین گزینه مناسبی نیست. بنابراین تنها راه حل باقی مانده هارد فورک اتریوم بود.
پس از هارد فورک، این ارز قبل از هارد فورک در صرافیها به اتریوم کلاسیک با نماد ETC تغییر نام پیدا کرد و ارز جدید، نام اتریوم را به خود گرفت. به زبان بسیار ساده، اتریوم کلاسیک، همان Ethereum روی بلاکچین قدیمی است.
اتریوم ۲ چیست؟
توسعه دهندگان با هدف افزایش سرعت تایید تراکنشها و همچنین کاهش کارمزد ، تصمیم گرفتند تا در بلاکچین، تغییرات جدیدی را ایجاد کنند. هدف از این تغییرات یا بهتر است بگوییم هارد فورک، مهاجرت از POW به POS است. در بهروزرسانی بلاکچین که آن را با نام اتریوم ۲(نام اصلی آن سرِنیتی Serenity) میشناسیم ماینرها دیگر قادر استخراج eth نخواهند بود.
این فورک که زیر نظر ویتالیک بوترین، تیم بیکو و تمامی اعضای اصلی پروژه انجام میشود یک فرآیند پیچیده و مهم برای شبکه است. هرچند هنوز اطلاعات زیادی از این فورک در دست نیست اما بیکو در یکی از مصاحبههای خود اعلام کرده است که تمام تغییرات روی لایه پروتکل تأثیر خواهد گذاشت و در لایه برنامه تغییراتی ایجاد نخواهد شد.
آینده اتریوم چیست؟
ارز اتریوم چیست؟ Ethereum یکی از رمزارزهای مشهور است که همواره مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از تحلیلگران آینده پیش روی را روشن میدانند و آن را یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاری بلند مدت میدانند. اما باید توجه داشته باشید که هرگونه سرمایهگذاری روی رمزارزها باید با تحقیق و بررسی کامل انجام شود. متاسفانه افراد زیادی بدون داشتن دانش کافی و تحت تاثیر دیگران وارد این حوزه میشوند که در نهایت متحمل ضررهای سنگین میشوند. ما به شما توصیه میکنیم از ابزارهای تحلیل برای پیشبینی وضعیت بازار وآینده ارز اتریوم کمک بگیرید.